HARMAN TUĞLALARI ve HARMAN TUĞLALARIYLA UYGULAMA YAPILMASI HAKKINDA TEMEL BİLGİLER
Harman tuğlaları, geleneksel olarak kilin su ile karıştırılıp, ahşap veya metal kalıplara dökülmesi (veya preslenmesi), kurutulması ve ardından "harman" olarak adlandırılan özel fırınlarda (genellikle meşakkatli ve daha az kontrollü, odun/kömürle çalışan) pişirilmesiyle üretilen, masif (dolu) yapıdaki tuğlalardır. "Harman" ismi, hem bu pişirme yönteminden hem de fırınlama sırasında oluşan düzensiz sıcaklık dağılımı nedeniyle tuğlaların yüzeyinde ortaya çıkan zengin renk tonu ve doku karışımından (harmonisinden) gelir. Günümüzde bu otantik görünümü taklit eden, ancak modern fırınlarda daha kontrollü üretilen "eskitme" veya "antik" görünümlü pres tuğlalar da bu kategoride anılmaktadır. Malzeme doneleri açısından harman tuğlaları, delikli tuğlaların aksine tamamen dolu bir yapıya sahiptir; bu da onlara çok yüksek birim hacim kütlesi (yoğunluk) ve yüksek basınç dayanımı kazandırır. Bu yoğun yapı, iyi bir termal kütle (ısıl kütle) özelliği sunar; yani ısıyı yavaş emer ve yavaş salarlar, bu da mekan içi sıcaklık dalgalanmalarını dengelemeye yardımcı olur. Ancak, delikli yalıtım tuğlalarının aksine, ısı iletkenlik katsayıları (Lambda - λ) daha yüksektir, yani doğrudan ısı yalıtım performansları daha düşüktür. Su emme oranları, üretim tekniğine bağlı olarak değişkenlik gösterse de genellikle delikli tuğlalara göre daha düşüktür ve dona karşı dayanıklılıkları yüksektir. Türleri; üretim metoduna (geleneksel el yapımı, makine presi eskitme), dokusuna (düz, rustik, kayrak dokulu), rengine (klasik kırmızıdan, sarı, kahve ve antrasit tonlarına) ve kullanım amacına göre (zemin kaplaması, duvar örgüsü, şömine/barbekü yapımı) çeşitlilik gösterir.
Harman tuğlalarıyla uygulama yapılması, malzemenin hem yapısal hem de estetik karakteri nedeniyle özel dikkat gerektiren bir süreçtir. Uygulama, genellikle dekoratif bir görünüm (iç mekan duvarı, dış cephe kaplaması, zemin, şömine) elde etme amaçlı yapılır. Hazırlık aşamasında, uygulama yapılacak yüzey (duvar veya zemin) temizlenmeli, sağlamlığı kontrol edilmeli ve düzgün bir altlık sağlanmalıdır. Harman tuğlası uygulamasında en kritik donelerden biri harç ve derz yapısıdır. Geleneksel duvar harçları kullanılabilse de, estetik kaygılar nedeniyle genellikle renkli, özel üretilmiş dekoratif derz dolgu harçları tercih edilir. Örme işlemine geçildiğinde, tuğlalar arasında bırakılacak derz boşluğunun (genellikle 1 cm ila 1.5 cm arası) tüm duvar boyunca eşit olması estetik açıdan çok önemlidir; bu nedenle derz artıları (plastik ayırıcılar) veya ip çekme yöntemi kullanılır. Geleneksel "şaşırtmalı örgü" tekniği standart olarak uygulanır. Tuğlalar yerleştirildikten sonra, harcın yüzeye bulaşması durumunda kurumadan derhal nemli bir süngerle temizlenmesi gerekir, zira pişmiş kilin gözenekli yüzeyindeki harç lekesini sonradan çıkarmak çok zordur. Derz işlemi, uygulama tekniklerinin önemli bir parçasıdır; harç tam olarak yerleştirildikten sonra, harç hafifçe suyunu çektiğinde (parmakla basıldığında iz kalmayacak kadar), bir "derz malası" veya uygun bir aparat ile derzlere son şekli verilir. Bu şekil, içe gömük (çökertilmiş), düz (sıfır) veya dışa bombeli olabilir; bu seçim, duvarın nihai estetik karakterini tamamen değiştirir. Uygulama bittikten ve duvar tamamen kuruduktan sonra (birkaç hafta sürebilir), özellikle dış mekanlarda veya zeminlerde tuğlanın doğal rengini korumak, su emmesini engellemek ve kirlenmeyi önlemek için şeffaf "emprenye" (su itici) veya vernik uygulaması yapılması yaygın bir tekniktir.
Kullanıcılar arasında, piyasada ve arama motorlarında bu malzeme, teknik adından çok daha fazla estetik ve fonksiyonel karşılıklarıyla aranmaktadır. Kullanıcılar arasında; eskitme tuğla, antik tuğla, rustik tuğla, dekoratif tuğla veya el yapımı tuğla gibi aramalar, malzemenin standart bir yapı malzemesinden ziyade, bir mekana karakter katma, otantik veya vintage (eski) bir görünüm yaratma beklentisini gösterir ve bu malzemeler estetik ve otantik görünümlü tuğla olarak da isimlendirilir. Kullanıcılar arasında; iç mekan tuğla duvar, duvar kaplama tuğlası, dekoratif tuğla kaplama, dış cephe tuğlası veya salon için tuğla duvar gibi uygulamaya yönelik aramalar, malzemenin genellikle (özellikle kaplama kelimesi geçtiğinde) ince bir kesit olarak (tuğla plakası veya kırma tuğla) mevcut bir duvara yapıştırılma beklentisini gösterir ve bu malzemeler dekoratif kaplama tuğlası olarak da isimlendirilir. Buna karşın, kullanıcılar arasında; dolu tuğla, masif tuğla, kırmızı tuğla (klasik rengine atıfla) veya eski tuğla (bazen çıkma tuğla olarak da aranır) gibi aramalar, malzemenin hem dekoratif hem de gerçek, dolu (masif) yapıda olma beklentisini gösterir ve bu malzemeler geleneksel masif tuğla olarak da isimlendirilir. Fonksiyonel ihtiyaca yönelik olarak kullanıcılar arasında; şömine tuğlası, barbekü tuğlası veya fırın tuğlası gibi aramalar, malzemenin yüksek ısıya dayanıklı (ateş tuğlası özellikleri aranmasa da) ve yoğun yapıda olma beklentisini gösterir ve bu malzemeler fonksiyonel/ateşe dayanıklı tuğla olarak da isimlendirilir. Ayrıca, harman tuğla fiyatları, dekoratif tuğla m2 fiyatı, 1 m2'ye kaç adet harman tuğla gider (sarfiyat hesabı), harman tuğla derzi nasıl yapılır, eskitme tuğla uygulama veya pres tuğla ile harman tuğla farkı gibi doğrudan satın alma, bütçeleme, uygulama tekniği öğrenme veya benzer ürünleri kıyaslama niyetini gösteren sorgular da oldukça yaygındır.