TABAN TUĞLALARI HAKKINDA TEMEL BİLGİLER
Taban tuğlaları, genellikle klinker veya yüksek mukavemetli pişmiş kil esaslı olarak üretilen, yaya yolları, araç yolları, meydanlar, avlular, bahçe düzenlemeleri ve teraslar gibi dış mekan zemin kaplamalarında kullanılan masif yapı elemanlarıdır. Bu tuğlaların temel amacı, estetik bir görünüm sunmanın yanı sıra, dış mekan koşullarına karşı yüksek yapısal dayanım, aşınma direnci ve uzun ömürlülük sağlamaktır. Taban tuğlaları, geleneksel delikli tuğlalardan farklı olarak, çok daha yüksek sıcaklıklarda (yaklaşık 1200°C) sinterlenme (yoğunlaşma) sürecinden geçirilerek üretilir; bu sayede elde edilen en kritik malzeme donesi, çok düşük su emme oranıdır (genellikle %6'dan az, klinker türlerinde %3'ün altındadır). Bu düşük su emme, tuğlanın iç yapısına suyun sızmasını ve donma-çözünme döngüleri sırasında genleşerek hasar görmesini engeller, bu da dona karşı olağanüstü bir dayanıklılık sağlar. Ayrıca, bu tuğlalar yüzey aşınmasına karşı yüksek direnç gösterir ve renklerini (kilin doğal rengi) güneş ışığı altında uzun yıllar boyunca korur (renk haslığı). Dolu (masif) yapıları sayesinde ağır yük altında bile stabil kalabilirler, bu da onları sadece yaya trafiği için değil, hafif ve orta düzey araç trafiği için de uygun hale getirir.
Taban tuğlalarıyla uygulama yapılması, uzun ömürlü ve düzgün bir zemin kaplaması elde etmek için titiz bir zemin hazırlığı ve döşeme tekniği gerektirir; bu süreç, tuğlanın kendisinden daha çok alt yapının kalitesine bağlıdır. Uygulamanın ilk ve en önemli aşamalarından biri, kaplama tuğlalarının yükünü taşıyacak olan alt temel (subbase) katmanının hazırlanmasıdır; bu katman, zeminin drenajını ve yük dağılımını sağlamak için uygun kalınlıkta ve iyi sıkıştırılmış (kompaktlanmış) çakıl veya mıcır (agrega) malzemesinden oluşmalıdır. İkinci aşama, alt temel üzerine serilen yataklama (bedding) tabakasıdır. Bu, genellikle nemli, elenmiş kum veya ince granül çimentolu kum karışımı (stabilize kum) kullanılarak yapılır; bu katman, tuğlaların üzerine oturacağı düz ve hassas bir yüzey sağlar ve tuğlalar yerleştirilmeden hemen önce serilip tesviye edilmelidir. Üçüncü aşama, tuğla döşeme işlemidir; tuğlalar, projeye uygun desen (örneğin, sepet örgü, balık sırtı, düz örgü) kullanılarak yataklama tabakası üzerine sıkıca, ancak derz boşlukları bırakılarak yerleştirilir. Tuğlaların yerleştirilmesinden sonra, kenar kısımların dağılmasını önlemek için uygun bir kenar desteği (genellikle beton bordür) oluşturulmalıdır. Son aşama ise derz dolgusu ve sıkıştırma (kompaksiyon) işlemidir; derzlere ince, kuru kum (fuga kumu) veya özel derz dolgu malzemesi süpürülür. Daha sonra, tuğlaların yerlerine tam olarak oturması ve derz kumunun boşluklara iyice yerleşmesi için tüm yüzeye lastik ayaklı veya vibrasyonlu bir plaka tokmak (kompaktör) ile hafifçe baskı uygulanır. Bu sıkıştırma işlemi, zemin kaplamasının bir bütün olarak çalışmasını ve bireysel tuğlaların hareket etmesini engellemenin önemli aşamalarından biridir.
Piyasa ve son kullanıcı nezdinde bu dayanıklı zemin kaplama malzemesi, fonksiyonuna, kalitesine ve kullanım yerine vurgu yapan çeşitli isimlerle aranmaktadır. Kullanıcılar arasında; klinker parke, klinker zemin tuğlası, dona dayanıklı zemin tuğlası veya yüksek mukavemetli tuğla gibi aramalar, malzemenin en yüksek kalitede, dona karşı dirençli ve araç trafiğine dayanıklı bir ürün olma beklentisini gösterir ve bu malzemeler yüksek performanslı klinker zemin elemanı olarak da isimlendirilir. Kullanıcılar arasında; bahçe yolu tuğlası, peyzaj tuğlası, yürüyüş yolu tuğlası veya teras tuğlası gibi uygulamaya yönelik aramalar, malzemenin özellikle dış mekan düzenlemeleri ve estetik peyzaj projelerinde kullanılması beklentisini gösterir ve bu malzemeler peyzaj uygulama tuğlası olarak da isimlendirilir. Buna ek olarak, kullanıcılar arasında; dolu tuğla parke, masif zemin tuğlası, eskitme zemin tuğlası veya antik parke tuğla gibi aramalar, malzemenin kalın, dolu yapıda olma beklentisini ve aynı zamanda geleneksel, otantik veya rustik bir görünüm yaratma beklentisini gösterir ve bu malzemeler geleneksel görünümlü masif zemin tuğlası olarak da isimlendirilir. Fonksiyonel arayışlara yönelik olarak kullanıcılar arasında; dış mekan tuğla fiyatları, tuğla parke nasıl döşenir, 1 m2 klinker tuğla sarfiyatı, zemin tuğlası drenajı veya taban tuğlası mı beton parke mi (alternatif malzeme kıyaslaması) gibi sorgular, doğrudan maliyet, uygulama tekniği öğrenme, sarfiyat hesaplama veya alternatif malzemelerle karşılaştırma yapma niyetini açıkça ortaya koyar.