BİMS BETONLAR (POMZA)
Pomza Nedir? Pomza Taşı Nedir?
Pomza, Türkiye genelinde, Orta ve Doğu
Anadolu Bölgelerinde yatakları bulunan, ocaklardan çıkarılan süngerimsi,
boşluklu, fiziksel ve kimyasal etkilere karşı dayanaklı bir volkanik kayaç
madenidir. Türkçe’de süngertaşı, köpüktaşı, nasırtaşı, pomza taşı, ponza taşı vb. denilmektedir. Almanca’da
(iri taneli) Bims, (ince taneli) Bimstein denilmektedir. Bims ismi Almanca isminden esinlenerek kullanılmıştır.
Bims Nedir?
Pomza madeni, ocaklardan iş makineleriyle çıkarılarak elenir ve sınıflandırılır. Bims beton kullanımına uygun
olan sınıf pomza taşlarına bims denilmektedir.
Agrega nedir?
Beton, harç ve benzeri yapımında çimento, su
ve agrega kullanılır. Agrega kum, çakıl, kırma taş gibi taneli farklı mineral
yapıya sahip inorganik malzemelere verilen isimdir. Agrega olarak bims
kullanıldığında bimsbeton elde edilir.
Bimsbeton Nedir?
Çimentonun, bims agregası,
su, kimyasal ve mineral katkılar, renk verici pigmentler ve hazırlanma
esnasında veya hazırlandıktan sonra uygulanan veya karışıma ilave edilen diğer
malzemeler ile karıştırılmasıyla imal edilen bims agregalı beton mamüldür.
Kagir Birim Nedir?
Duvar yapımında kullanım için tasarlanarak
önceden şekillendirilmiş bileşen, duvar elemanı.
Bimsbeton Kagir Birimi Nedir?
Bimsbeton ile imal edilen kagir birim, yani
bimsbeton ile imal edilen duvar örme malzemesidir.
Bims beton duvar bloğu nedir?
Yük taşıyan veya taşımayan, duvar yapımı için tasarlanmış beton örme malzemesi, bims beton duvar blokları ismini alır.
Bimsbeton Blokları Nasıl Üretilir?
Bims agregası, bağlayıcı olarak çimento ve su ile karıştırılır, oluşan karışım yüksek basınç ile sıkıştırılarak blok haline getirilir. Üretilen bimsbeton blokların TS EN 771-3+A1 standardında belirtilen özelliklere ve sınır şartlarına uygun olması gerekmektedir.
BİMSBETON ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
- Doğal özelliklerin dolayı ısı ve ses
yalıtımlıdır.
- Bimsbeton standart beton numunelere göre daha
esnektir. Kırılma ve çatlama dayanımı yüksektir.
- Yangın dayanımı yüksektir, erime sıcaklığına
ulaştığında çevreye zararlı gazlar üretmez. A1 sınıfı yandın dayanımına sahip olmalıdır.
- Gözenekli yapısı sayesinde nemlenme ve
rutubetlenmeme özelliği bulunmaktadır.
- Gözenekli yapısı sayesinde nefes alan, koku
yapmayan duvar malzemesidir.
- Diğer duvar örme malzemelerine göre üstün
yönleri;
- Dış duvarlarda tek kat sıva yapılması halinde
bile düzgün bir yüzey oluşur.
- İç duvarlarda ise sadece alçı sıva
uygulanarak düz yüzey elde edilebilir.
- Hafiftir, özgül ağırlığı 0,6 kg/dm3
civarındanır.
- Hafif olması sebebiyle yapı ağırlığını
azaltarak deprem yüklerini azaltır.
BİMSBETONLAR HANGİ STANDARDA UYGUN OLMALIDIR?
TS EN 771-3+A1, Avrupa Birliği'nde yapı
malzemeleri için belirlenen bir standarttır ve tuğlaların sınıflandırılmasında
kullanılır.
TS EN 771-3+A1, “Kagir Birimler - Özellikler
-Bölüm 3: Beton Kagir Birimler (Yoğun Ve Hafıf Agregalı)” standardına göre
bimsbetonlar, aşağıda belirtildiği şekilde tanımlanır, sınıflandırılır ve
standart içeriğinde belirtilen şartlar ile sınırlandırmalara uygun olmalıdır.
Gömülü kagir birim : Normal şartlarda, hiçbir
yüzü görünmeyecek şekilde kullanılması tasarlanan kagir birim.
Kaplama kagir birim : Bir veya daha fazla
sayıda yüzeyi görünür şekilde ve dış hava şartlarına maruz olacak veya
olmayacak şekilde kullanılması tasarlanan kagir birim.
Açık yüzeyli kagir birim : Sıva veya eşdeğer
koruma uygulanmadan dış hava şartlarına maruz olacak şekilde, yüzeyde
kullanılması tasarlanan kagir birim.
Yerleşim boyutları : Kagir birimin,
toleranslar ve derz için bırakılan kısımlar da dahil olarak işgal ettiği hacim
boyutları
Anma (çalışma) boyutları : Kagir birimin
imalatı için belirlenmiş olan ve gerçek boyutların izin veriler sapma sınırları
içerisinde uyum gösterdiği boyutlar.
Gerçek boyutlar : Kagir birimin ölçülen
boyutları.
Düzgün şekilli kagir birim : Genel
görünümüyle, yüzleri dikdörtgen şekilli ve birbirine paralel kagir birim.
Özel şekle sahip kagir birim : Yüzleri
birbirine paralel ve dikdörtgen olmayan kagir birim
Yardımcı kagir birim : Kagir yapı elemanı
geometrisini tamamlamak gibi özel görevi gerçekleştirmek için şekillendirilmiş
kagir birim
Kenetleme şekilleri : Kagir birimlerin yatay
düzlemde birbirine uyan şekillendirilmesi ve çentikler. Örneğin, lamba-zıvana sistemleri.
Boşluk : Kagir birimi, bir yüzden karşı yüze
tamamen veya kısmen kat eden, tasarlanarak oluşturulmuş boşluk.
Çukur : Kagir birimin bir veya her iki oturma
yüzeyinde tasarlanarak oluşturulmuş çukurluk. Bu çukurlukların toplam hacmi,
kagir birimin brüt hacminin (uzunluk x genişlik x yükseklik) belirli bir oran
sınırını geçemez.
Oyuk : Kagir birimin bir veya daha fazla
yüzeyindeki çukurluk veya iz (örneğin, harç cebi, sıva dış yuvası, harç derzde
süreksizlik için yuva, kavrama yuvası gibi).
Dış cidar (et kalınlığı) : Kagir birimin dış
yüzü ile boşluk veya boşluklar arasındaki dolu malzeme kısmi.
İç cidar : Kagir birimin tasarlanarak
oluşturulmuş boşlukları arasındaki dolu malzeme kısmı.
Beyan edilen değer : İmalat işlemindeki
farklıklar ve deney hassasiyeti dikkate alınarak, imalatçı tarafından temin
edilecek garanti edilen değer.
Kategori ll kagir birimler : Kategori I kagir
birimler için belirlenen güven seviyesini sağlaması tasarlanmayan kagir
birimler
Kagir birimin standartlaştırılmış basınç dayanımı
: Kagir birimin, 100 mm genişlik ve 100 mm yüksekliğe sahip eşdeğer kagir birim
kuru basınç dayanımına ve dönüştürülmüş basınç dayanımı.
Kagir birimlerin ortalama basınç dayanımı :
Kagir birimlerin basınç dayanımlarının aritmetik ortalaması.
Kagir birimlerin karakteristik basınç
dayanımı : Su seviyenin altına, numunelerden en fazla % 5'inin düşmesine izin
verilen basınç dayanımı seviyesi
Dış ve iç cidarların birleşik kalınlığı :
Kagir birimin yanakları ve alınlar arasındaki dış ve iç cidar kalınlıklar toplamının,
sırasıyla birimin genişliği veya uzunluğuna bölünmesiyle bulunan ve yüzde
olarak ifade edilen değer. Dış ve iç cidar kalınlıkları toplamı ölçülürken
kullanılan doğrultu, tasarlanarak oluşturulmuş boşluklardan geçirilmek
suretiyle en küçük toplam cidar kalınlığı elde edilecek şekilde seçilmelidir.
Beton kagir birimlerin özellikleri : Kategori
I kagir birimlerin basınç dayanımında, ortalama değer için, dayanımın altına
düşme oranı % 50 (p = 0,50) veya karakteristik basınç dayanımı için dayanım değerinin
altına düşme oranı %5 (P = 0,05) ve güven seviyesi % 95 olarak kullanılır.
İmalatçı, imalat değerlendirmesi için,
fabrika imalat kontrol belgesinde (Madde 8.3) uygunluk kriterlerini tarif
etmelidir.
Boyutlar, imalatçı, beton kagir birimin
boyutlarını, uzunluk, genişlik ve yükseklik olarak, verilen bu sırayla, mm
biriminde beyan etmelidir. Bu boyutlar, anma boyutları olarak beyan
edilmelidir.
BİMSBETON ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
- Taşıyıcı olmayan bimsbeton duvar blokları (TS
EN 771-3+A1) standardına uygun, min. 1,5 N/mm2 ve Brüt Kuru Birim Hacim Kütlesi
600-900 kg/m3 (900 hariç) olan duvar blokları.
- Taşıyıcı bimsbeton duvar blokları (TS EN
771-3+A1) standardına uygun min. 5 N/mm2 ve Brüt Kuru Birim Hacim Kütlesi min.
900 kg/m3 olan duvar blokları.
- Bimsbeton asmolen blokları (TS 407)
standardına uygun döşeme blokları.
- Teçhizatlı bimsbeton lento (TS 407)
standarfına uygun bimsbeton lentolar, olarak sıralanabilir.
BİMSBETON POZLARI NELERDİR?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığı’nın yayınladığı birim fiyat listelerine göre malzeme rayiç pozları
10.130.2901 - 10.130.2955 arasındadır.
Bimsbeton işleri ile ilgili yapım pozları ise 15.230.1001 – 15.230.1304 arasındadır.
BİMS BETON TUTKALI NEDİR?
Bimsbeton duvar blokları ile duvar örülürken bloklar arasında yapıştırma harcı olarak kullanılan, fresiz ve kolay işlenebilme özelliğine sahip, çimento esaslı, kimyasal katkı ilaveli, örme harcıdır. Tüm yapılarda iç, dış mahallerde, yatay ve düşey duvar örme işlerinde kullanılır.
BRİKET VE BİMSBETON BLOKLARI ARASINDAKİ FARK NEDİR?
Briket üretiminde agrega olarak kum kullanılır, bimsbeton blok üretiminde ise agrega olarak bims kullanılmaktadır. Bimsbeton bloklar içeriğinde bulunan bims agregası daha büyük taneli ve gözenekli yapıya sahip olduğundan, taşıyıcılığı daha yüksek ve daha yüksek ısı ve ses yalıtımına sahiptir.